Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 36 – Cánh Diều 6 Ngữ văn lớp 6 trang 36 sách Cánh Diều tập 2

Nhằm giúp ích cho học sinh trong quá trình chuẩn bị bài, thcshuynhphuoc-np.edu.vn sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 6: Thực hành tiếng Việt (trang 36), thuộc sách Cánh Diều, tập 2.

Tài liệu dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cho các bạn học sinh lớp 6. Mời bạn đọc tham khảo nội dung chi tiết sau đây.

Soạn bài Thực hành tiếng Việt (trang 36)

Câu 1. Tìm các từ được viết hoa trong hai bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của Minh Huệ và “Lượm” của Tố Hữu. Xếp các từ được viết hoa vào hai nhóm:

a. Viết hoa tên riêng: Hồ Chí Minh, Huế, Hà Nội, Hàng Bè, Mang Cá, Sáu,

b. Viết hoa tu từ (viết hoa để thế hiện sự kính trọng): Bác, Người Cha, Lượm

Câu 2. Tìm các từ láy trong bài thơ Đêm nay Bác không ngủ. Phân tích tác dụng miêu tả hoặc biểu cảm của một từ láy trong số đó.

• Các từ láy trong bài thơ Đêm nay Bác không ngủ là: trầm ngâm, lâm thâm, xơ xác, nhẹ nhàng, mơ màng, lồng lộng, bồn chồn, bề bộn, đinh ninh, phăng phắc, nằng nặc, mau mau, mênh mông,
• Phân tích tác dụng của từ láy: Các từ “trầm ngâm, lồng lộng” góp phần diễn tả hình ảnh Bác Hồ thêm chân thực, sống động hơn.

Câu 3. Các từ láy trong khổ thơ sau giúp em hình dung chú bé Lượm như thế nào?

Chú bé loắt choắt
Cái xắc xinh xinh
Cái chân thoăn thoắt
Cái đầu nghênh nghênh

(Tố Hữu)

Một loạt từ láy “loắt choắt”, “xinh xinh”, ”thoăn thoắt”, “nghênh nghênh” tạo nên bức chân dung nhỏ nhắn mà nhanh nhẹn, hoạt bát rất đáng yêu của người liên lạc nhỏ.

Câu 4. Trong những câu thơ dưới đây, các từ ngữ in đậm chỉ ai, chỉ cái gì, việc gì? Giữa sự vật, sự việc mà các từ ngữ ấy biểu thị với sự vật, sự việc mà các từ ngữ ấy hàm ý có mối liên hệ như thế nào? Cách diễn đạt này có tác dụng gì?

a.

Bàn tay mẹ chắn mưa sa
Bàn tay mẹ chặn bão qua mùa màng
Bàn tay mẹ thức một đời
À ơi này cái Mặt Trời bé con

(Bình Nguyên)

b.

Ngày Huế đổ máu
Chú Hà Nội về
Tình cờ chú, cháu
Gặp nhau Hàng Bè

(Tố Hữu)

c.

Vì lợi ích mười năm phải trồng cây
Vì lợi ích trăm năm phải trồng người

(Hồ Chí Minh)

Gợi ý:

a.

“Bàn tay mẹ”: chỉ người mẹ. Mối quan hệ được biểu thị giữ bộ phận và toàn thể. Tác dụng: khẳng định công ơn to lớn của người mẹ.

b.

“đổ máu”: chỉ sự hy sinh, chết chóc. Mối quan hệ ở đây là lấy dấu hiệu để chỉ vật có dấu hiệu. Tác dụng: cho thấy sự mất mát, hy sinh của cuộc chiến tranh.

c.

“mười năm”: ngắn hạn; trăm năm: dài hạn. Mối quan hệ ở đây là cái cụ thể với cái trừu tượng. Tác dụng: nhấn mạnh vai trò lâu dài của sự nghiệp giáo dục

Câu 5.

– Ghép thành ngữ ở cột bên trái với nghĩa tương ứng ở cột bên phải:

Thành ngữ	Nghĩa
1. Buôn thúng bán mẹt	a. giúp nhau lúc khó khăn, thiếu thốn
2. Châm lấm tay bùn	b. Làm lụng vất vả dãi dầu sương nắng
3. Gạo chợ nước sông	c. Buôn bán vặt ở đầu đường, góc chợ
4. Một nắng hai sương	d. cuộc sống bấp bênh, phụ thuộc
5. Nhường cơm sẻ áo	e. Sự lam lũ, cực nhọc của việc đồng áng

1 – c

2 – e

3 – d

4 – b

5 – a

– Tác dụng của biện pháp tu từ hoán dụ ở các thành ngữ: Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt và giúp diễn đạt cụ thể hơn ý nghĩa của các thành ngữ trên.

Câu 6. Viết một đoạn văn ( khoảng 5 – 7 dòng) trong đó sử dụng ít nhất một thành ngữ trong bài tập 5.

Gợi ý:

Xã hội ngày càng phát triển. Cuộc sống của con người đầy đủ hơn. Tuy nhiên, còn không ít người vẫn phải chịu cảnh gạo chợ nước sông. Cuộc sống của họ hết sức khó khăn và thiếu thốn. Điều đó khiến mỗi người cần nêu cao tinh thần nhân ái. Dù là sự chia sẻ về vật chất (cơm ăn, áo mặc, tiền bạc…) hay sẻ chia về tinh thần (những lời nói động viên, ánh mắt an ủi…) thì cũng đều đáng để người nhận trân trọng, biết ơn. Ngày hôm nay, tinh thần nhường cơm sẻ áo, một nắm khi đói bằng một gói khi no vẫn còn đó. Các doanh nghiệp đã chung tay giải cứu nông sản cho bà con nông dân. Những người tình nguyện tham gia hiến máu nhân đạo để cứu giúp các bệnh nhân. Cả xã hội cùng nhau chung tay giúp đỡ những người già neo đơn, trẻ em mồ côi… Mỗi một hành động nhỏ bé nhưng lại đều mang ý nghĩa lớn lao. Bản thân chúng ta khi giúp đỡ người khác chúng ta sẽ có được niềm vui, sự thanh thản trong tâm hồn, khiến cho trái tim chúng ta trở nên tươi sáng và yêu đời hơn. Hãy cho đi yêu thương để nhận lại yêu thương nhiều hơn.

Câu sử dụng thành ngữ:

• Tuy nhiên, còn không ít người vẫn phải chịu cảnh gạo chợ nước sông.
• Ngày hôm nay, tinh thần nhường cơm sẻ áo, một nắm khi đói bằng một gói khi no vẫn còn đó.