Bạn đang xem bài viết Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục – Kết nối tri thức 10 Ngữ văn lớp 10 trang 15 sách Kết nối tri thức tập 1 tại thcshuynhphuoc-np.edu.vn bạn có thể truy cập nhanh thông tin cần thiết tại phần mục lục bài viết phía dưới.
Tản Viên từ Phán sự lục, một trong những tác phẩm văn học kinh điển của nền văn chương Việt Nam, đã từ lâu trở thành nguồn tri thức quý giá không chỉ cho thế hệ người đọc trẻ mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho những người yêu thích văn học. Qua câu chuyện của bài tản văn, người đọc được chứng kiến sự tinh tế, sâu sắc của tri thức cổ truyền Việt Nam, từ đó khám phá và suy ngẫm về những giá trị văn hóa, đạo đức và tâm lí con người.
Bài tản văn Tản Viên từ Phán sự lục là một tác phẩm thuộc chủ đề “Kết nối tri thức” trong sách giáo trình Ngữ văn lớp 10 “Kết nối tri thức tập 1”. Tác phẩm này chứa đựng rất nhiều tri thức và thông điệp ý nghĩa, hiện thời không chỉ nhìn thấy từ những câu chuyện cổ tích của nhân vật Tản Viên mà còn rút ra những bài học nhân văn sâu sắc. Qua bài tản viết nhẹ nhàng, trí tuệ và hài hước, tác giả đã từng bước khám phá bản chất con người, nêu lên những quan điểm và triết lý sống sâu xa, và đồng thời đề cao những phẩm chất đạo đức và tình yêu thiên nhiên.
Qua việc khám phá những tri thức cổ truyền qua Tản Viên từ Phán sự lục, người đọc có cơ hội lắng nghe tiếng lòng của con người Việt Nam từ trước đến nay. Các giá trị văn hóa, chỉ dạy, kinh nghiệm sống đọng trong bài viết sẽ không chỉ là một nguồn thưởng thức văn học mà còn là những lời khuyên và sự động viên đối với những người trẻ muốn khám phá và học hỏi về tri thức và cuộc sống. Bài Tản Viên từ Phán sự lục đích thực không chỉ là một tác phẩm văn học nổi tiếng mà còn là một đóa hoa tuyệt đẹp nở rộ trên cánh đồng tri thức của văn học Việt Nam.
Tản Viên từ Phán sự lục đề cao tinh thần khảng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn, một người trí thức nước Việt. Đồng thời thể hiện niềm tin vào công lý, chính nghĩa. Tác phẩm sẽ được giới thiệu trong chương trình Ngữ văn lớp 10.
thcshuynhphuoc-np.edu.vn mời bạn đọc tham khảo tài liệu Soạn văn 10: Tản Viên từ Phán sự lục, sẽ được chúng tôi giới thiệu sau đây.
Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục
Trước khi đọc
Câu 1. Bạn có thích đọc những truyện kể chứa đựng các yếu tố kì ảo không? Vì sao?
– Gợi ý trả lời: Có
– Nguyên nhân: Những truyện kể chứa đựng yếu tố kì ảo giúp cho câu chuyện trở nên hấp dẫn hơn.
Câu 2. Trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi chúng ta phải chứng kiến hoặc trải qua những sự việc ngang trái, bất công. Lúc đó, bạn cảm thấy như thế nào và mong muốn điều gì?
Khi phải chứng kiến hoặc trải qua những sự việc ngang trái, bất công, chúng ta thường cảm thấy khó chịu, bực tức và mong muốn đòi lại công bằng.
Đọc – hiểu văn bản
Câu 1. Chú ý lời giới thiệu về nhân vật Tử Văn.
– Tên: Ngô Tử Văn tên Soạn
– Quê quán: Huyện Yên Dũng đất Lạng Giang
– Tính tình: khảng khái, nóng nảy, thấy sự gian tà thì không chịu được
– Hoàn cảnh: cuối đời nhà Hồ, quân Ngô sang lấn cướp, bộ tướng của Mộc Thạch có viên Bạch hộ họ Thôi, tử trận ở gần đền, từ đấy làm yêu quái trong dân gian.
– Hành động của Tử Văn: tắm rửa sạch sẽ, khấn trời, rồi châm lửa đốt đền.
=> Cách giới thiệu trực tiếp và ngắn gọn.
Câu 2. Từ Văn có những suy nghĩ, cảm xúc gì khi nghe câu chuyện của Thổ Công?
Sau khi nghe câu chuyện của Thổ Công, Tử Văn vô cùng tức giận trước việc “hung yêu tác quái” của tên hung thần và hành động đốt đền trừ hại cho dân.
Câu 3. Dự đoán kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn dưới cõi âm.
Dự đoán: Ngô Tử Văn đã đòi được công lý cho bản thân, còn bộ mặt xảo trá của kẻ thù bị lật tẩy.
Câu 4. Sự việc nào có tác dụng xoay chuyển tình thế của cuộc xử án?
Tử Văn đã được Thổ Công dặn dò “Hễ ở Minh ty có tra hỏi, thầy cứ khai ra những lời nói của tôi. Nếu hắn chối, thầy kêu xin tư giấy đến đền Tản Viên, tôi sẽ khai rõ thì nó phải đớ miệng”.
Câu 5. Diễn biến và kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn có giống như suy đoán của bạn không?
Diễn biến và kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn giống như suy đoán của người đọc.
Câu 6. Vì sao Tử Văn đồng ý nhận chức phán sự đền Tản Viên?
Đó là phần thưởng cho sự khẳng khái, cương trực và dũng cảm của Ngô Tử Văn. Đồng thời cũng gửi gắm khát vọng của nhân dân về một vị quan thanh liêm…
Câu 7. Ai là người đưa ra lời bình? Nội dung chính của lời bình là gì?
Tác giả là người đưa ra lời bình. Nội dung chính: Khuyên nhủ con người phải biết đấu tranh đến cùng chống lại cái xấu, cái ác. Chỉ có đấu tranh dũng cảm mới đem lại phần thắng cho chính nghĩa.
Trả lời câu hỏi
Câu 1. Xác định người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên. Những lời kể nào giúp bạn có được sự hình dung ban đầu về tính cách của nhân vật Tử Văn?
– Người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên: tác giả – ngôi thứ ba.
– Những lời kể giúp người đọc có được sự hình dung ban đầu về tính cách của nhân vật Tử Văn: “Chàng vốn khẳng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không chịu được…”
Câu 2. Nêu các sự kiện chính của câu chuyện. Các sự kiện đó được trình bày theo trình tự nào?
– Các sự kiện chính:
- Tử Văn tắm rửa sạch sẽ, khấn trời, rồi châm lửa đốt đền.
- Tử Văn trở về thấy trong mình khó chịu, đầu lảo đảo và bụng run run, rồi nổi lên cơn sốt rét, gặp tên bách hộ họ Thôi mắng mỏ, đe dọa.
- Thổ công đến gặp, kể lại toàn bộ câu chuyện và bày cách giúp Tử Văn chống lại tên hung thần.
- Tử Văn bệnh nặng thêm, bị quỷ sứ bắt đi. Ở Minh ti, Tử Văn vạch trần tội ác của tên tướng giặc.
- Tử Văn được giải oan, được giữ chức phán sự đền Tản Viên.
– Các sự kiện được trình bày theo trình tự thời gian.
Câu 3. Tóm tắt diễn biến của chuyện xử án. Chỉ ra các yếu tố góp phần làm nên chiến thắng của Tử Văn trong phiên tòa. Theo bạn, yếu tố nào đóng vai trò quyết định trong chiến thắng đó?
– Tóm tắt diễn biến câu chuyện xử án:
- Tử Văn bị quỷ sứ bắt xuống Minh ti.
- Diêm Vương trách mắng Tử Văn.
- Người đội mũ trụ bịa đặt, vu khống Tử Văn.
- Hai bên cãi cọ nhau mãi vẫn không phân phải trái, vì thế Diêm Vương sinh nghi.
- Tử Văn xin tư giấy đến đền Tản Viên để hỏi.
- Diêm Vương sai người đến đền Tản Viên để lấy chứng thực như đúng lời Tử Văn nói.
- Tử Văn được trả lại công bằng, người đội mũ trụ bị bỏ vào ngục Cửu U.
– Các yếu tố góp phần làm nên chiến thắng của Tử Văn trong phiên tòa:
- Tử Văn là một người khảng khái, cương trực, không bị khuất phục bởi uy quyền.
- Sự giúp đỡ của Thổ thần.
- Quyết định đúng đắn của Diêm Vương.
– Yếu tố tiên quyết: Tử Văn là một người khảng khái, cương trực, không bị khuất phục bởi uy quyền.
Câu 4. Nhân vật Tử Văn được khắc họa chủ yếu qua những chi tiết nào? Chọn phân tích một số chi tiết tiêu biểu, từ đó nhận xét khái quát về tính cách của nhân vật này?
– Nhân vật Tử Văn được khắc họa chủ yếu qua những chi tiết:
- Tính tình khẳng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không chịu được.
- Tử Văn vô cùng tức giận trước việc “hung yêu tác quái” của tên hung thần và hành động đốt đền trừ hại cho dân.
- Không sợ hãi trước lời đe dọa của tên tướng giặc.
- Một mực kêu oan, đưa ra dẫn chứng thuyết phục để vạch trần tội ác của tên tướng giặc.
– Tích cách của Tử Văn: khẳng khải, dũng cảm, chính trực.
Câu 5. Sáng tạo chi tiết người đi đường gặp Tử Văn ngồi trên “xe quan Phán sự” và việc người đời sau truyền nhau về “nhà quan phán sự”, tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
Là phần thưởng cho sự khẳng khái, cương trực và dũng cảm của Ngô Tử Văn. Đồng thời cũng gửi gắm khát vọng của nhân dân về một vị quan thanh liêm, chính trực.
Câu 6. Thế giới tâm linh, ma quỷ trong truyện là sản phẩm hư cấu của nghệ thuật của Nguyễn Dữ. Khám phá thế giới đó, bạn hiểu thêm được điều gì về chủ đề của tác phẩm?
Thế giới tâm linh, ma quỷ giúp người đọc hiểu thêm về chủ đề tác phẩm: Ngay cả ở cõi âm cũng có tham quan, nhận đút lót để bao che cho kẻ ác và cái ác lộng hành. Diêm Vương và các Phán quan đại diện cho công lí cũng bị che mắt.
Câu 7. Nêu quan niệm về kẻ sĩ được thể hiện trong lời bình cuối truyện. Bạn có đồng tình với quan niệm đó không? Vì sao?
– Quan niệm về kẻ sĩ: Người dũng cảm, bản lĩnh và dám chống lại cái ác.
– Đồng tình với quan niệm trên. Vì chỉ có dũng cảm đấu tranh mới có được chính nghĩa.
Kết nối đọc – viết
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một yếu tố làm nên sức hấp dẫn của câu chuyện trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.
Gợi ý:
Có rất nhiều yếu tố làm nên sự hấp dẫn của Chuyện chức phán sự đền Tản Viên. Một trong số đó phải kể đến nhưng chi tiết tưởng tượng kì ảo đã góp phần làm cho câu chuyện trở nên hấp dẫn, lôi cuốn hơn. Vào cuối đời nhà Hồ, quân Ngô sang lấn cướp, bộ tướng của Mộc Thạch có viên Bạch hộ họ Thôi, tử trận ở gần đền, từ đấy làm yêu quái trong dân gian. Ngô Tử Văn vốn là người dũng cảm, khẳng khái vì không chịu được việc hắn tác oai, tác quái nên đã quyết định đốt đền trừ hại cho dân. Sau khi về nhà, chàng lên cơn sốt rét. Trong cơn mê, tướng giặc hiện lên đe dọa Tử Văn và kiện chàng ở âm phủ. Chàng còn được Thổ công mách bảo về tung tích và tội ác của tên tướng giặc. Đồng thời bày cho cách đối phó với hắn. Tử Văn bị bắt xuống âm phủ. Đứng trước Diêm Vương, chàng đã không hề run sợ mà dũng cảm vạch trần mọi tội ác của tên hung thần. Tử Văn yêu cầu đối chất với lời khai của Thổ thần. Tên tướng giặc bị trừng trị, thổ thần được phục chức, Tử Văn được sống lại. Một tháng sau, Thổ thần bày tổ ý muốn Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên chuyên trông coi việc xử án. Tử Văn vui vẻ nhận lời, rồi không bệnh mà mất. Yếu tố tưởng tượng kì ảo được thể hiện qua thế giới tâm linh, ma quỷ cũng như những nhân vật hồn ma của tên tướng giặc, Diêm Vương, Thổ công. Qua đó, tác giả muốn gửi gắm rằng ngay cả ở cõi âm cũng có tham quan, nhận đút lót để bao che cho kẻ ác và cái ác lộng hành. Diêm Vương và các Phán quan đại diện cho công lí cũng bị che mắt.
Xem thêm Phân tích yếu tố làm nên sức hấp dẫn của Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên
Tản Viên từ Phán sự lục, một tác phẩm thiếu nhi truyền cảm hứng và ý nghĩa sâu sắc, đã mang đến cho ta một cái nhìn cụ thể về mối quan hệ giữa tri thức và tình yêu cuộc sống. Qua câu chuyện về Tản Viên – một nhà thông thái tài ba nhưng lại sống đơn độc và xa cách cuộc sống xung quanh, chúng ta nhận thấy rằng tri thức chỉ có ý nghĩa thực sự khi nó được kết nối với tình yêu và sự gắn kết với cộng đồng.
Tản Viên là một người thông minh và sáng suốt, nhưng lại không có bất cứ sự gắn kết nào với xã hội. Ông sống xa cách mọi người, tận hưởng cuộc sống trong sự hòa hợp với thiên nhiên và tri thức của mình. Nhưng qua câu chuyện, ta thấy rằng cuộc sống đơn độc như vậy không mang lại cho Tản Viên sự hạnh phúc thực sự. Tri thức chỉ có giá trị khi nó được chia sẻ, truyền đạt và ứng dụng vào cuộc sống hàng ngày.
Triết gia Pháp, Blaise Pascal, once said, “The heart has its reasons which reason knows not of.” Ý nghĩa của câu nói này có thể được áp dụng vào câu chuyện của Tản Viên. Dù ông đã có tri thức vô cùng sâu rộng, nhưng ông không hiểu được tình yêu và sự kết nối với người khác. Ông không biết rằng tri thức chỉ trở nên ý nghĩa khi nó được sử dụng để nâng cao cuộc sống của mọi người, sẻ chia kiến thức và giúp đỡ những người khác.
Tản Viên từ Phán sự lục đã chứng minh cho chúng ta rằng tri thức không thể tồn tại một cách cô lập và không liên kết với xã hội. Nếu ta chỉ giữ tri thức cho riêng mình mà không chia sẻ, chúng ta sẽ không thể hiểu sâu sắc những giá trị của tri thức đó. Chẳng có gì tuyệt vời hơn là mang tri thức vào cuộc sống và tạo ra sự thay đổi tích cực cho xã hội. Sự gắn kết giữa tri thức và tình yêu cuộc sống là chìa khóa cho một cuộc sống ý nghĩa và hạnh phúc.
Cảm ơn bạn đã xem bài viết Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục – Kết nối tri thức 10 Ngữ văn lớp 10 trang 15 sách Kết nối tri thức tập 1 tại thcshuynhphuoc-np.edu.vn bạn có thể bình luận, xem thêm các bài viết liên quan ở phía dưới và mong rằng sẽ giúp ích cho bạn những thông tin thú vị.
Từ Khoá Liên Quan:
1. Tản Viên
2. Phán sự lục
3. Tác phẩm
4. Tản mạn
5. Triết lý
6. Lịch sử
7. Tri thức
8. Nghệ thuật viết
9. Văn học
10. Văn nghệ
11. Tác giả
12. Thoại
13. Bình luận
14. Độc thoại
15. Diễn đạt
