Bạn đang xem bài viết Soạn bài Đêm nay Bác không ngủ đầy đủ, chi tiết – Ngữ Văn 6 tại thcshuynhphuoc-np.edu.vn bạn có thể truy cập nhanh thông tin cần thiết tại phần mục lục bài viết phía dưới.
Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, việc thiếu ngủ đã trở thành một vấn đề phổ biến và đáng lo ngại. Con người thường quá tải công việc, áp lực học tập hay bị mất ngủ do những nguyên nhân khác nhau. Một trong số các tác phẩm văn học đã lựa chọn đề tài này để thể hiện được những tác động và hệ quả của việc không ngủ đủ. Đó chính là bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ đầy đủ” của nhà thơ Xuân Quỳnh.
Bài thơ ngắn nhưng chứa đựng nhiều tâm tư, triết lí vô cùng sâu sắc. Nói về tình trạng mất ngủ của một người đã trải qua nhiều đêm không ngủ đầy đủ, nhưng giấc ngủ chẳng thể đến với ông. Không chỉ đơn thuần là một cái nhìn về tình trạng sức khỏe, bài thơ còn đi sâu vào thế giới tâm lý của nhân vật, nhấn mạnh vào sự kiệt quệ của tinh thần và tác động tiêu cực mà việc không ngủ đủ để lại.
Bài thơ mở đầu bằng cảnh tượng tối tăm của một đêm không ngủ trong đầu ông. Mọi thứ bỗng nhiên như trở nên xa lạ và lạnh lẽo. Những tiếng động từ bên ngoài cứ kéo dài, làm giăng màn che đêm tối vào lòng ông. Từng cánh đồng, từng bờ cát, từng cành cây đều như bước vào một thế giới vô tri vô giác, tách biệt hoàn toàn với ông.
Điều đáng chú ý nhất là cách nhà thơ miêu tả trạng thái tinh thần của nhân vật chính. Ông sống trong những ảo giác và hoang tưởng, suốt đêm không ngủ ông gặp gỡ những ký ức mà ông đã chôn giấu suốt một thời gian dài. Ông trở về với quá khứ, nhìn lại những bước đi sai lầm và những thất bại trong cuộc đời mình. Những hình ảnh đáng sợ và những nỗi đau ngấm sâu trong lòng trỗi dậy thật mạnh mẽ. Ông giống như một người mỏi mệt, không biết cách tròn giấc để có thể bắt đầu một ngày mới.
Với bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ đầy đủ”, nhà thơ Xuân Quỳnh đã thành công trong việc đem đến cho người đọc cái nhìn nhạy cảm về tình trạng mất ngủ và tác động đến tinh thần con người. Bài thơ không chỉ đơn thuần là một câu chuyện về việc không ngủ đủ, mà còn là lời cảnh tỉnh, nhắn nhủ cho chúng ta tìm hiểu và chăm sóc bản thân mình một cách tốt nhất để có thể duy trì sức khỏe tốt và tinh thần luôn mạnh mẽ.
Trong phần soạn văn hôm nay, Chúng Tôi sẽ hướng dẫn bạn soạn bài Đêm nay Bác không ngủ trong chương trình Ngữ Văn 6. Hãy theo dõi bài viết dưới đây của Chúng Tôi để nắm được nội dung bài học tốt hơn nhé!
Soạn bài Đêm nay bác không ngủ
Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ ra đời năm 1951. Bài thơ được sáng tác dựa trên sự kiện có thật trong chiến dịch Biên giới cuối năm 1950. Khi ấy, Bác Hồ trực tiếp ra mặt trận theo dõi và chỉ huy cuộc chiến đấu của bộ đội và nhân dân.
Trong cuộc gặp gỡ với một chú bộ đội vừa từ Việt Bắc trở về, Minh Huệ được nghe kỉ niệm gặp Bác trong một đêm hành quân của chú bộ đội. Xúc động trước tình cảm, hành động của Bác, nhà thơ đã sáng tác bài thơ Đêm nay Bác không ngủ.
Bài thơ được in trong cuốn Thơ Việt Nam 1945 – 1975 của NXB Tác phẩm mới, Hà Nội (1976).
Để giúp các bạn nắm được nội dung của bài thơ một cách dễ dàng thì phần phân chia bố cục rất quan trọng. Vì thế, chúng ta cùng theo dõi phần tiếp theo của soạn bài Đêm nay Bác không ngủ nhé!
Bố cục bài Đêm nay Bác không ngủ
Bố cục bài thơ Đêm nay Bác không ngủ được chia làm 3 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “Lấy sức đâu mà đi”: Nội dung của phần này nói về tâm trạng của anh đội viên trong lần thức dậy thứ nhất. Đồng thời nói về thắc mắc của anh đội viên vì sao Bác mãi không ngủ được.
- Phần 2: Tiếp theo đến “Anh thức luôn cùng Bác”: Phần này nói về tâm trạng của anh đội viên lần thức dậy thứ 3 trong đêm rừng Việt Bắc.
- Phần 3: Phần còn lại: Suy nghĩ của anh đội viên về hình tượng Bác Hồ và lý do Bác không ngủ.
Chúng ta cùng đi vào tóm tắt nội dung của bài thơ trong phần tiếp theo của soạn bài Đêm nay Bác không ngủ nhé!
Tóm tắt nội dung bài Đêm nay Bác không ngủ
Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ kể lại câu chuyện Bác Hồ và anh đội viên trong đêm rừng Việt Bắc. Bên bếp lửa, vẻ mặt Bác trầm ngâm trong mái lều tranh xơ xác. Bác không ngủ mà ân cần săn sóc, canh giấc ngủ cho các anh bộ đội.
Sau nhiều lần tỉnh giấc, anh đội viên vẫn thấy Bác ngồi đó không ngủ. Anh mời Bác đi ngủ, nhưng Bác từ chối. Bác bày tỏ nỗi lòng, những trăn trở của mình cho anh đội viên nghe.
Bác thương đoàn dân công ngủ ngoài rừng giữa trời khuya giá rét. Cảm phục và yêu mến tấm lòng cao cả của Bác, thế rồi anh thức luôn cùng Bác.
Bài thơ là câu chuyện cảm động về tấm lòng yêu thương sâu sắc của Bác đối với bộ đội và nhân dân. Qua đó, chúng ta có thể cảm nhận được công lao to lớn mà Bác đem lại cho Tổ quốc.
Đôi nét về tác giả Minh Huệ
Minh Huệ (3/10/1927 – 11/10/2003), tên khai sinh là Nguyễn Đức Thái. Minh Huệ quê ở Bến Thủy, nay thuộc phường Quang Trung, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.
Minh Huệ là một nhà thơ hiện đại của nền thơ văn Việt Nam. Ngoài bút danh Minh Huệ, ông còn được biết đến với các bút danh Mai Quốc Minh, Nguyễn Thái.
Minh Huệ tham gia Cách mạng và hoạt động cho Việt Minh từ năm 1945. Ông bắt đầu làm thơ từ thời kháng chiến chống thực dân Pháp 1951, khi mới 24 tuổi.
Sau Cách mạng, Minh Huệ tiếp tục đi học. Ông tốt nghiệp đại học Văn, được kết nạp làm Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam và giữ nhiều chức vụ quan trọng.
Những tác phẩm tiêu biểu của ông gồm Đêm nay Bác không ngủ (1951), Dòng máu Việt Hoa (1954), Tiếng hát quê hương (1959), Đất chiến hào (1970), Người mẹ và mùa xuân (truyện ký, 1981), Phút bi kịch cuối cùng (1990),…
Xem thêm:
- Soạn bài Sự tích Hồ Gươm Ngữ văn lớp 6 chi tiết
- Soạn bài Sống chết mặc bay đầy đủ và hay nhất
Trả lời câu hỏi đọc hiểu SGK soạn bài Đêm nay Bác không ngủ
Cùng Chúng Tôi trả lời các câu hỏi trong phần đọc hiểu SGK soạn bài Đêm nay Bác không ngủ để hiểu rõ giá trị nội dung cũng như giá trị nghệ thuật của tác phẩm nhé!
Câu 1 trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2
Bài thơ Đêm nay Bác không ngủ kế lại câu chuyện gì? Em hãy kể tóm tắt diễn biến câu chuyện đó?
Hướng dẫn trả lời:
Bài thơ kể về một đêm không ngủ của Bác Hồ trên đường đi chiến dịch trong thời kì kháng chiến chống Pháp. Song song với đó, bài thơ còn nói lên tâm trạng và cảm nghĩ của người chiến sĩ về Bác.
Tóm tắt diễn biến câu chuyện được Chúng Tôi chia sẻ ở nội dung trước, các bạn có thể tham khảo nhé!
Câu 2 trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2
Hình tượng Bác Hồ trong bài thơ được miêu tả qua con mắt và cảm nghĩ của ai? Cách miêu tả đó có tác dụng gì đối với việc thế hiện tâm hồn cao đẹp của Bác Hồ và tấm lòng của anh bộ đội đối với lãnh tụ?
Hướng dẫn trả lời:
Hình tượng Bác Hồ trong bài thơ được miêu tả qua con mắt và cảm nghĩ của anh đội viên.
Nhà thơ miêu tả Bác Hồ với những hình ảnh:
- Mặt Bác trầm ngâm.
- Mái tóc bạc của Bác.
- Bác đi dém chăn từng người một, nhón chân nhẹ nhàng.
- Bóng Bác cao lồng lộng, ấm hơn ngọn lửa hồng;
- Bác ngồi đinh ninh, chòm râu im phắc.
Với cách miêu tả như vậy, ta có thể thấy hình tượng Bác thật gần gũi, chân thật và cao đẹp. Nó giúp người đọc thấy rõ được sự kính yêu, tôn trọng, tấm lòng của anh đội viên dành cho Bác Hồ.
Và đặc biệt hơn là tình yêu thương mênh mông của Bác với con cháu mình trong kháng chiến.
Câu 3 trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2
Bài thơ kế lại hai lần anh đội viên thức dậy nhìn thấy Bác không ngủ. Em hãy so sánh tâm trạng và cảm nghĩ của anh đội viên đối với Bác qua hai lần đó.
Vì sao trong bài thơ không kể lần thứ hai? Qua cảm nghĩ của anh đội viên, hình ảnh Bác Hồ và tấm lòng cùa Bác đã được khắc hoạ sâu đậm như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Tâm trạng của anh đội viên đối với Bác qua 2 lần thức dậy:
- Lần đầu thức dậy:
- Ngạc nhiên vì khuya lắm rồi mà Bác vẫn chưa ngủ.
- Anh xúc động khi thấy Bác đi dém chăn cho các chiến sĩ với những bước chân nhẹ nhàng để không làm họ giật mình.
- Tâm trạng đầy xúc động, cảm thấy Bác vừa vĩ đại vừa gần gũi sưởi ấm lòng anh hơn cả ngọn lửa hồng.
- Anh thổn thức cả nỗi lòng, bồn chồn lo lắng cho sức khỏe của Bác. Trong sự xúc động dâng trào, anh thốt lên những câu hỏi thầm thì với Bác “Bác có lạnh lắm không?”.
- Lần thứ ba thức dậy:
- Tâm trạng của anh đã chuyển từ lo lắng sang hốt hoảng thực sự, giật mình vì Bác vẫn ngồi đinh ninh.
- Không còn lời thầm thì hỏi nữa, anh đã nằng nặc mời Bác đi ngủ.
- Khi nghe lý do Bác không ngủ, anh thấy mình như có được niềm hạnh phúc lớn lao.
Bài thơ không kể lần thứ hai thức dậy của anh đội viên vì nó sẽ làm bài thơ trở nên thiếu cô đọng. Bởi khi nhà thơ kể lần thứ ba thức dậy của đội viên thì người đọc có thể hình dung rằng trong lần thứ hai Bác vẫn ngồi đó.
Qua cảm nghĩ của anh đội viên, ta có thể thấy tình cảm của anh đội viên đối với Bác cũng chính là tình cảm mà bộ đội và nhân dân đối với Bác. Đó là sự kính yêu, tôn trọng và lòng biết ơn khi nhận được tình yêu, sự chăm sóc của Bác. Bác là niềm tự hào, là vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc.
Câu 4 trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2
Hãy cho biết vì sao trong đoạn kết nhà thơ lại viết:
Đêm nay Bác không ngủ
Vì một lẽ thường tình
Bác là Hồ Chí Minh.
Hướng dẫn trả lời:
Bài thơ khép lại bằng hình ảnh đêm nay Bác không ngủ với một lời giải thích “Vì một lẽ thường tình – Bác là Hồ Chí Minh”. Sự thường tình nhưng là một sự vĩ đại đến vô cùng.
Cái tên Hồ Chí Minh như là một định nghĩa về những phẩm chất tốt đẹp của con người. Hồ Chí Minh – vị cha già kính yêu của cả dân tộc. Cả cuộc đời Bác dành trọn cho nhân dân, Tổ quốc.
Câu 5 trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2
Bài thơ được làm theo thể thơ gì? Thể thơ ấy có thích hợp với cách kể chuyện của bài thơ không?
Hướng dẫn trả lời:
Bài thơ được viết theo thể thơ ngũ ngôn (5 chữ). Mỗi dòng thơ có 5 tiếng, mỗi khổ thơ có 4 dòng.
Cách gieo vần giữa các dòng trong một khổ thơ: Chữ cuối câu thứ hai và chữ cuối câu thứ ba vần liền với nhau.
Cách gieo vần giữa các khổ thơ với nhau: Chữ cuối của dòng cuối mỗi khổ vần với chữ cuối của dòng đầu của khổ tiếp theo.
Thể thơ này rất phù hợp với cách kể chuyện của bài thơ. Bài thơ mang âm hưởng của dân ca hát dặm xứ Nghệ – Tĩnh. Nhờ vậy tạo nên sự da diết trong việc thể hiện cảm xúc.
Câu 6 trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 2
Tìm những từ láy trong bài thư và cho biết giá trị biểu cảm của một số từ láy mà em cho là đặc sắc.
Hướng dẫn trả lời:
Những từ láy trong bài thơ: Trầm ngâm, lâm thâm, xơ xác, nhẹ nhàng, lồng lộng, thổn thức, thầm thì, bồn chồn, bề bộn, hốt hoảng, đinh ninh, phăng phắc, vội vàng, mênh mông, nằng nặc, mau mau.
Giá trị biểu cảm của một số từ láy đặc sắc:
- Trầm ngâm: Diễn tả dáng vẻ lặng lẽ, suy nghĩ một điều gì đó của Bác.
- Xơ xác: Gợi lên hình ảnh căn lều thấp bé, mái lều tả tơi, bị mưa gió bào mòn, không còn nguyên vẹn ở nơi chiến khu.
- Lồng lộng: Gợi lên hình ảnh con người to lớn về tầm vóc và nhân cách cao cả.
Việc sử dụng các từ láy trong bài thơ làm tăng thêm giá trị biểu cảm, diễn tả cụ thể các trạng thái cảm xúc, tình cảm của nhân vật góp phần làm nên giá trị sâu sắc cho bài thơ.
Đêm nay Bác không ngủ mãi mãi là một bài ca làm rung động trái tim muôn triệu con người.
Như vậy Chúng Tôi đã giúp bạn soạn bài Đêm nay Bác không ngủ đầy đủ và chi tiết. Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc sẽ dễ dàng nắm được nội dung của bài học. Đừng quên cập nhật thông tin mỗi ngày tại Chúng Tôi bạn nhé!
Trong bài viết “Đêm nay Bác không ngủ đầy đủ”, tác giả đã mô tả một tình huống phổ biến trong cuộc sống của nhiều người, đó là mất ngủ. Bài viết không chỉ tập trung vào việc đề cập đến tình trạng mất ngủ mà còn nhấn mạnh vào tác động của nó đến sức khỏe và tâm trạng của con người.
Từ những dòng đầu tiên, bài viết đã tuyệt vời trong việc đưa người đọc vào cảm giác của nhân vật chính – Bác, người đã trải qua cảm giác căng thẳng, mệt mỏi và khó chịu do mất ngủ. Đến với câu chuyện của Bác, chúng ta được chứng kiến những cuộc tranh luận trong đầu của nhân vật, sự phiền toái và không thể tư duy rõ ràng.
Tác giả đã thành công trong việc truyền tải thông điệp rằng việc không có một đêm ngủ đầy đủ có thể gây ra nhiều hệ lụy. Đầu tiên, mất ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Tinh thần suy yếu, tâm trạng bất ổn, mệt mỏi và khó chịu là những triệu chứng thường gặp. Bác trong truyện đã trải qua những cảm giác này, khiến cho cuộc sống hằng ngày của ông trở nên khó khăn hơn.
Thứ hai, mất ngủ cũng ảnh hưởng đến khả năng tập trung và làm việc hiệu quả. Trong trường hợp của Bác, ông cảm thấy mệt mỏi và không thể tập trung vào công việc. Việc trễ hẹn, quên mất các nhiệm vụ quan trọng và làm việc không đạt hiệu quả có thể xảy ra.
Cuối cùng, mất ngủ cũng ảnh hưởng đến cuộc sống xã hội của con người. Sự căng thẳng, mệt mỏi và phiền toái có thể làm tăng sự căng thẳng trong các mối quan hệ và gây ra sự không thoải mái trong giao tiếp và tương tác xã hội.
Tổng kết lại, thông qua việc mô tả tình huống mất ngủ của nhân vật chính, tác giả đã thành công trong việc miêu tả những tác động tiêu cực của mất ngủ đến sức khỏe, tâm trạng và cuộc sống của con người. Đây là một lời nhắc nhở quan trọng cho chúng ta rằng việc có một giấc ngủ đầy đủ và chất lượng là rất cần thiết để duy trì sức khỏe và trạng thái tinh thần tốt.
Cảm ơn bạn đã xem bài viết Soạn bài Đêm nay Bác không ngủ đầy đủ, chi tiết – Ngữ Văn 6 tại thcshuynhphuoc-np.edu.vn bạn có thể bình luận, xem thêm các bài viết liên quan ở phía dưới và mong rằng sẽ giúp ích cho bạn những thông tin thú vị.
Từ Khoá Liên Quan:
1. Đêm nay Bác không ngủ
2. Soạn bài
3. Đầy đủ
4. Ngữ Văn
5. Không ngủ đủ
6. Chủ đề
7. Bài viết
8. Chi tiết
9. Đêm nay
10. Bác
11. Ngủ
12. Chăm chỉ
13. Tập trung
14. Ôn tập
15. Luyện tập
